CÁC LOẠI MŨI KHOAN VÀ HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG MŨI KHOAN

Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại máy khoan và bộ mũi khoan tương ứng, thế nhưng bạn đã biết hết các loại mũi khoan phổ biến và sử dụng mũi khoan cho đúng cách hay chưa? Để giúp bạn có thêm kiến thức và lựa chọn mũi khoan phù hợp, Shoptools sẽ cung cấp một số thông tin hữu ích sau đây.

I. Các loại mũi khoan.

1. Phân loại theo vật liệu chế tạo mũi khoan.

• Vật liệu chính:

– Thép gió HSS (Hight Speed Steel): là mũi khoan được làm từ thép tốc độ cao (hay còn gọi là thép gió) có độ cứng cao, khoan dễ dàng trên những bề mặt kim loại cứng.

+ Thép gió HSS-G (Hight Speed Steel Ground): cũng giống nhưng thép gió nhưng mũi khoan này được sản xuất theo phương pháp kéo nóng hay cán nóng.

+ Thép gió HSS-R (Hight Speed Steel Rolled): là dao thép gió được tạo nên theo phương pháp gia công CNC. Nhờ đó mà độ chính xác và độ sắc bén cao hơn so với loại HSS-G

+ Thép gió HSSE-Co5 (High speed steel Cobalt 5%): được làm từ thép gió với thành phần Coban 5% dùng để chế tạo mũi khoan có độ cứng đặc biệt cao và chịu nhiệt tốt. Mũi khoan này có thể khoan dễ dàng với kim loại hợp kim cứng.

+ Thép gió HSSE-Co8 (High speed steel Cobalt 8%): thép gió với thành phần coban 8% tăng thêm khả năng chịu nhiệt so với Coban 5%.

– Cacbua vonfram (Tungsten carbide ký hiệu là WC) và một số hợp kim cực kỳ cúng có thể khoan hầu như mọi vật liệu, tuổi thọ dài hơn. Chủ yếu để chế tạo chip cắt gắn vào đầu mũi khoan làm bằng vật liệu ít cứng hơn.

– Kim cương đa tinh thể (PCD): là vật liệu cứng nhất trong số các loại vật liệu làm mũi khoan và có khả năng chống mài mòn cực tốt. Được sử dụng trong công nghiệp chế tạo ô tô, hàng không vũ trụ, … để khoan các hợp kim nhôm chịu mài mòn, nhựa gia cường sợi carbon, … Không sử dụng trên kim loại đen do phản ứng giữa cacbon trong PCD và sắt trong kim loại.

• Lớp phủ:

– ​Lớp phủ oxit đen: chất phủ màu đen sử dụng trên các mũi khoan rẻ tiền, cung cấp khả năng chịu nhiệt và bôi trơn, chống ăn mòn, làm tăng tuổi thọ các mũi khoan bằng thép gió.

– Lớp phủ Titanium giúp tăng độ chịu nhiệt cho vật liệu và được sử dụng phổ biến nhất, tăng tuổi thọ vật liệu lên đến 300-400% so với loại không phủ.

– Lớp phủ Carbon Nitride làm tăng độ cứng cho vật liệu ở cường độ cao, độ dẻo tốt và hệ số ma sát rất thấp, phù hợp cho việc chế tạo mũi khoan, khoan thép có độ cứng cao.

– Lớp phủ Nhôm Titan Nitride có khả năng chống oxi hóa rất tốt, giảm nhiệt cho vật liệu. Thích hợp cho việc khoan những vật liệu cứng mà không cần làm mát.

– Lớp phủ Nhôm Nitride giống như lớp phủ Nhôm Titan giúp vật liệu có khả năng kháng oxi hóa, chịu nhiệt tốt. Phù hợp cho chế tạo mũi khoan để khoan vật liệu cứng mà không cần làm mát.

– Lớp phủ Tecrona là loại lớp phủ cao cấp nhất với hệ số ma sát thấp, giúp tăng tuổi thọ cho những vật liệu có cường độ làm việc trong môi trường cao.

2. Phân loại theo vật liệu cần khoan.

2.1 Mũi khoan kim loại.

Vật dụng từ sắt thép rất phổ biến hiện nay, nên mũi khoan thép cũng được sản xuất nhiều loại để phù hợp với độ cứng của từng vật dụng khác nhau.

Dựa trên hình dáng thì mũi khoan chia làm 2 phần chính:

• Phần làm việc: đảm nhận nhiệm vụ chính là cắt gọt, khoan lỗ trên vật liệu.
• Phần chuôi: chức năng chính là để gá và cố định mũi khoan lên máy.

Phần làm việc có những đặc điểm sau:

• Các lưỡi cắt phụ nằm trên các rãnh xoắn với công dụng dùng để tạo hình và đưa phoi ra khỏi lỗ khoan.
• Khu vực mũi nhọn – nơi tiếp xúc đầu tiên với bề mặt vật liệu cần khoan chứa các lưỡi cắt chính. Mũi khoan có khoan lỗ được hay không phụ thuộc vào sự sắc bén của phần lưỡi cắt chính này.

Mũi khoan kim loại hiện nay có rất nhiều loại khác nhau tùy theo từng nhu cầu công việc và vật liệu cần khoan:

• Mũi khoan sắt
• Mũi khoan thép
• Mũi khoan inox: đặc điểm cứng, chắc chắn. Bởi inox là loại thép không gỉ có độ cứng cao, có khả năng chịu được nhiệt và độ mài mòn tốt.
• Mũi khoan từ
• Mũi khoan tháp
• Mũi khoan tâm
• Mũi khoan tầng

+  Mũi khoan sắt

Khi chọn mũi khoan kim loại nói riêng và mũi khoan nói chung, bạn cần quan tâm đến 3 thông số chính đó là đường kính mũi – chiều dài tổng và chiều dài lưỡi.

Không giống như mũi khoan gỗ bước nhảy mũi khoan nó lớn và size mũi khoan thường là size chẵn. Mũi khoan kim loại thì khác, bước nhảy mũi rất nhỏ và size mũi khoan rất lẻ, bởi vì kim loại rất cứng nên khi quan cần đúng kích thước chính xác không thể tận dụng 1 mũi có đường kính nhỏ mà nong lỗ khoan lớn hơn một tí được, việc đó chỉ làm được trên các vật liệu mềm như gỗ hoặc nhựa, …

+ Mũi khoan thép

Mũi khoan sắt thép bình thường được làm từ vật liệu thép gió HSS, mũi khoan này dùng được cho thép nhôm đồng sắt những vật liệu có độ cứng tương đối

+ Mũi khoan inox

Mũi khoan inox dòng P065- là loại mũi khoan có thiết kế kiểu xoắn vỏ đỗ, được làm từ vật liệu HSS có phủ 8% Coban tạo nên một màu vàng óng ánh chuyên dùng cho các loại thép cứng và inox.

Inox là một kim loại cứng và dai, vì vậy để khoan được vật liệu này thì mũi khoan HSS phải được phủ coban hoặc Titanium, tỉ lệ được phủ càng nhiều cho độ bền và cứng càng cao

+ Mũi khoan từ (mũi khoan dành cho máy khoan từ):

là loại dao cụ đặc biệt dùng để khoan lỗ trên vật liệu là kim loại. Mũi khoan từ thường được sử dụng trên máy khoan từ, tuy nhiên loại mũi này cũng có thể sử dụng được trên các loại máy khác như máy khoan bàn, máy khoan cần, máy phay, …

Mũi khoan từ khoan lỗ theo cơ chế cắt thủng đường viền tròn để phần phôi còn lại ở giữa rơi ra ngoài và tạo thành lỗ. Kiểu khoan này có ưu điểm là thời gian khoan lỗ nhanh hơn nhiều và không đòi hỏi lực khoan lớn.

+ Mũi khoan tâm

là phụ kiện không thể thiếu khi sử dụng máy tiện với vai tròn là mũi khoan lỗ chống tâm hoặc tạo lỗ khoan mồi khi gia công lỗ chính xác.

+ Mũi khoan tháp (mũi khoan tầng):

Mũi khoan tháp dùng để khoan trên bề mặt kim loại tạo ra lỗ có nhiều kích thước khác nhau, mũi khoan tháp được chia thành 2 loại chính là loại tháp dốc và một loại tháp tầng, mỗi tầng có 1 đường kính khoan khác nhau

2.2 Mũi khoan gỗ

Có nhiều loại gỗ khác nhau, chính vì vậy mũi khoan cũng được phân chia theo nhiều loại để phù hợp với từng loại gỗ.

– Mũi khoan gỗ đầu đinh: là loại mũi phổ biến và đặc điểm nhận biết đầu nhỏ như đầu đinh giúp cố định mũi khoan. Có cấu tạo tương tự mũi khoan sắt và phù hợp với mọi loại gỗ.

– Mũi khoan gỗ xoắn ốc: là mũi khoan có đặc điểm nhận biết như đầu mũi có ren nhọn cùng với thiết kế xoắn ốc giúp khoan sâu vào gỗ và nhanh hơn.

– Mũi khoan rút lõi gỗ giúp rút lõi gỗ ra dễ dàng, nhanh chóng.

– Mũi phay gỗ mái chèo: là đặc điểm nhận biết có chóp nhọn bắt đầu lỗ và lưỡi mái chèo hình lỗ khoan lớn, lỗ rộng. Kích thước được ghi rõ trên mặt mũi khoan.

2.3 Mũi khoan bê tông

Có nhiều loại mũi khoan nhưng phổ biến như: mũi khoan rút lõi bê tông, mũi đục, mũi khoan từ, …

II. Những lưu ý khi dùng mũi khoan

– Chọn mũi khoan đúng với mục đích sử dụng: Vật liệu cần khoan rất quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến việc lựa chọn loại mũi khoan giúp khoan dễ dàng, tránh tình trạng gãy, hư hỏng.

– Lắp mũi khoan đủ chặt: Với mỗi máy khoan có dụng cụ tháo lắp mũi riêng biệt nên cần phải dùng đúng loại và lắp đủ chặt để giúp cố định mũi chắc chắn khỏi bị cong, rơi rớt trong quá trình khoan.

– Dùng đúng chế độ khoan của máy khi khoan: Để phù hợp với từng mục đích khác nhau, nhà sản xuất đã có những thiết kế phù hợp với từng chế độ, chính vì vậy, khi khoan phải đảm bảo chọn đúng chế độ khoan để hoàn thành dễ dàng và tránh làm hư hỏng máy khoan.

– Dùng một lực thích hợp trong quá trình khoan: trong quá trình khoan cần phải dùng lực phù hợp, không nên quá mạnh gây đè nén áp lực lên mũi quá cao làm cong, vênh mũi thậm chí gãy mũi.

– Khống chế tốc độ của máy khoan một cách thích hợp: khi khoan đa số là ban đầu chậm và nhanh dần sau đó. Các máy khoan hiện nay đã có chế độ khóa tốc độ khoan nên giúp bạn phần nào kiểm soát được tốc độ của máy.

– Cố định chắc vật cần khoan: giúp an toàn cho người khoan và lỗ khoan được đẹp hơn.

– Vệ sinh, bảo quản máy khoan đúng cách sau khi sử dụng: Sau khi sử dụng cần phải vệ sinh sạch sẽ, tránh bụi bặm tích tụ vào động cơ máy và mũi khoan gây hư hỏng.

Shoptools.vn là công ty chuyên cung cấp các loại phụ kiện, dụng cụ cơ khí chính xác và các sản phẩm dụng cụ cắt gọt gia công cơ khí chính xác từ các thương hiệu uy tính hàng đầu trên thị trường hiện nay.